Jan Creve beschrijft in Recht en trouw het ontstaan en de ontwikkeling van het Verdinaso, de beweging rond Joris van Severen, en de bijbehorende militieorganisaties. Het boek begint met de ontstaansgeschiedenis van het Verdinaso en de ideologische wortels van de beweging, gaat vervolgens in op de opbouw van uniformen, training en organisatie van de milities, en behandelt belangrijke leiders en plaatselijke afdelingen. Creve gebruikt archiefmateriaal en interviews met betrokkenen om de praktische werking van de milities te schetsen: rekrutering, oefeningen, interne discipline en propaganda. Daarnaast analyseert hij de wisselwerking tussen Verdinaso en gelijkaardige groeperingen in Vlaanderen en Nederland, en bespreekt hij hoe de beweging zich sinds het einde van de jaren dertig ontwikkelde richting de collaboratie en de Eenheidsbeweging in mei 1941.